Titel: Zomerhuis met zwembad

Schrijver: Herman Koch

Verschijningsdatum 1e druk: 27 januari 201

Aantal bladzijden: 381

Uitgeverij: Anthos-Amsterdam

 

Marc Schlosser begint het verhaal te vertellen met de mededeling dat hij huisarts is. En hij is ook een bijzondere huisarts, want voor elke patiënt neemt hij minstens 20 minuten de tijd. Het gaat immers niet om de kwaal maar om de aandacht die je de mensen geeft.
( „Patiënten verwarren tijd met aandacht. Ze denken dat ik ze meer aandacht geef dan andere huisartsen. Maar ik geef ze alleen maar meer tijd. Wat ik moet weten heb ik na een minuut gezien “ blz.5 ))
Daardoor heeft hij een bijzondere klantenkring verzameld, nl. die van acteurs, komieken en artiesten. Hij geeft ook een heel cynische beschrijving van de handelingen die hij soms moet verrichten en waartegen hij opziet, zoals het binnenwaarts onderzoeken van mannen (de prostaat) of vrouwen.
Eén van zijn patiënten was Ralph Meier die als gevolg van een medische fout van Marc gestorven is. De ik-verteller voelt zich een soort “poortwachter” voor het ziekenhuis: hij moet de juiste mensen doorverwijzen en andere afpoeieren. Daarna beschrijft hij de ziekte van Meier, die kanker heeft . Hij heeft hem als huisarts meegedeeld dat hij nog gemakkelijk de opnamen voor de tv-serie van keizer Augustus kon doen. Daarna is de kanker uitgezaaid en heeft Ralph besloten euthanasie te plegen/

Zijn vrouw Judith komt Marc opzoeken in de praktijk en ze scheldt hem uit voor “moordenaar”. Marc wordt binnen enkele dagen gedaagd voor het Medisch Tucht College. Zelf is hij daarvoor niet zo benauwd, want “ons kent ons.” Hij denkt wel na over de zelfmoordcocktail die Ralph heeft gedronken: hij had kort daarvoor zijn spijt ten opzichte van Marc uitgesproken, maar de lezer weet op dat moment nog niet wat dat precies inhoudt.
Marc heeft twee dochters: de 13-jarige Julia die zich fysiek aan het ontwikkelen is en de twee jaar jongere Lisa. Hij is altijd erg aardig voor zijn dochters in tegenstelling tot de strengere Caroline, met wie hij getrouwd is.
Daarna begint de vertelling over de periode waarin Marc Ralph Meier anderhalf jaar geleden heeft leren kennen. Hij ziet meteen hoe Ralph zijn mannelijke charmes gebruikt in het eerste contact met Caroline. Hij is een echte versierder. Marc vertelt ook hoe gemakkelijk hij is in het voorschrijven van medicijnen. Ralph is te dik en Marc schrijft wel de nodige medicijnen voor in plaats van hem op zijn leefgewoonten te wijzen.
Niet lang daarna worden ze uitgenodigd voor een feestje bij de acteur. Marc heeft eigenlijk geen zin en hij is jaloers, omdat hij vermoedt dat Ralph achter Caroline aan zit. Maar zijn twee dochters Julia en Lisa willen wel mee naar het feest, omdat er waarschijnlijk BN’ers komen. Tijdens het feestje zoekt Judith Meier toenadering tot Marc. Ook na het feestje hebben ze nog enkele keren contact. Marc doet dus precies hetzelfde als waarvan hij Ralph verdenkt met zijn eigen vrouw. Dochter Julia lijkt gecharmeerd van de oudste zoon van Ralph, Alex en ook Lisa en Thomas (de tweede zoon) kunnen het goed met elkaar vinden
Ralph vertelt dat ze naar Frankrijk op vakantie gaan en dat ze een zomerhuis met zwembad hebben gehuurd. Als de Schlossers in de buurt zijn, moeten ze een dagje langskomen.
Caroline en Marc bereiden de zomervakantie goed voor: ze gaan deze keer op een milieubewuste natuurcamping logeren, maar Marc zorgt er wel voor dat ze dit doen in de buurt van het zomerhuis van de Meiers. Wil hij iets met Judith uithalen? Op de camping is alles heel minimaal van uitvoering. Ook worden de dieren die er verblijven min of meer ondervoed. Marc is erg verontwaardigd als hij dat constateert.
Als ze een keer gaan zwemmen, komen Lisa en Julia bij toeval Alex Meier tegen. De rest is gemakkelijk te raden: ze worden natuurlijk uitgenodigd langs te komen in het zomerhuis en daar zijn behalve Ralph en Judith ook de Amerikaanse regisseur Stanley Forbes met zijn veel jongere vriendinnetje Emmanuelle. Wanneer ze bij de Meiers op bezoek zijn, kunnen de meisjes het weer goed vinden met de jongens. Ze spelen vaak in en rond het zwembad en Ralph vraagt of ze niet bij hen willen intrekken: het zomerhuis is groot genoeg. Dan besluiten ze de tent op het terrein van het zomerhuis te plaatsen: er is plek zat. Maar alles wordt nogal intiem. Ralph houdt zich o.a. bezig met het naar beneden trekken van de bikinibroekjes van Julia en Lisa. Stanley Forbes neemt veel foto’s van de meisjes met ontblote lichaamsdelen.
Marc en Caroline gaan zelf ook op zoek naar een zomerhuis met zwembad, maar dan om er één te kopen.
Caroline wil snel weg van de villa: ze voelt zich niet zo op haar gemak: het is allemaal erg broeierig. Maar de dochters vermaken zich best met hun vriendjes. Wanneer een aantal mensen (Ralph, Caroline, Stanley en Emmanuelle) boodschappen in de naburige stad zijn doen, zijn Marc en Judith even alleen: de kinderen spelen bij het zwembad en hij probeert intiem te worden met Judith. Die is wel gewillig en ze laat zich seksueel betasten, maar opeens denkt Marc dat iemand hen heeft gezien (zijn dochter Julia of Judiths moeder?) Hij is bang voor ontdekking en er komt niets meer van de vrijpartij terecht. Wanneer de anderen terugkomen, heeft Ralph een zwaardvis meegenomen die hij met een bijl aan stukken slaat en dat dier gaat dus op de barbecue. Julia mijdt sinds die middag haar vader. ’s Avonds wordt er flink gedronken en ze steken ook vuurwerk af. Maar omdat het grof en gevaarlijk vuurwerk is, moeten ze van Judith dat maar aan het strand gaan doen. Ze vertrekken met een aantal personen naar het strand. Caroline blijft thuis. Marc zit bij Stanley in de auto en ze rijden opzettelijk de milieubewuste campinghouder aan. Ze zijn lekker dronken geworden. Op het strand gaat Ralph vuurwerk afsteken en hij doet vrij onverantwoord door een pan meters hoog de lucht in te schieten. Dat levert bekvechten op tussen Judith en Ralph, waarna Judith wegloopt. Dan wordt het de nacht die een keerpunt betekent in het leven van Marc.
Stanley, Marc en Ralph komen eerst in een strandtent terecht, waar drie jonge meisjes (twee Noorse tieners en een Letse) zich eerst wel door de oudere haantjes willen laten versieren, maar later wordt het tegenspel van de meiden toch heftig en ze slaan van zich af. Het Letse meisje over wie Marc zich wilde “ontfermen” is een comazuipster die bijna dood zou zijn gegaan ware het niet dat Marc mond-op-mondbeademing toepast. Hij redt zo haar het leven, maar de afgewezen Ralph slaat één van de Noorse “ hoeren” in het gezicht. Ze kunnen ternauwernood aan een vechtpartij ontkomen.
Dan mist Marc ineens zijn dochter Julia die met Alex op het strand was. Ralph vertelt hem dat die naar een andere strandtent zijn gegaan. Marc is radeloos, want hij past meestal erg goed op zijn dochter Julia. Eerst ontmoet hij op het strand Alex, die vertelt dat hij Julia is kwijtgeraakt. Daarna treft hij Julia zelf aan op het strand: waarschijnlijk is ze gewoon verkracht. Dan kan hij als dokter wel zien. Ze gaan terug naar het zomerhuis.
Caroline wil later die avond aangifte bij de politie doen, maar Marc wil Julia die ellende besparen. Dat zullen namelijk vervelende ondervragingen zijn. Bovendien lijkt Julia de hele affaire vergeten te zijn. Wel besluiten ze meteen uit het zomerhuis met zwembad weg te gaan. Onderweg naar Nederland vraagt Marc zich wie de dader kan zijn van de verkrachting. Is het Ralph Meijer?
Julia is niet meer te genieten en is een ander soort meisje (eigenlijk ervaren vrouw) geworden. Ook Marc is een ander mens en een andere huisarts geworden. Het kan hem allemaal niet meer zo veel schelen en hij verwaarloost zijn patiëntenbestand. Hij besteedt ook geen 20 minuten meer aan hen.
De verkrachting laat hem niet los: eerst belt Judith hem om te vertellen dat er iets is met Ralph. Daarna belt Judiths moeder die hem meedeelt dat Ralph in de bewuste nacht bij thuiskomst meteen is gaan douchen en zijn kleren in de wasmachine heeft gedaan. Is hij dan toch schuldig aan de verkrachting? Het lijkt er wel op.
Dan krijgt Marc de kans op wraak. Ralph komt op zijn spreekuur om te laten zien dat hij allemaal bulten op zijn buik heeft. Marc ziet meteen dat het kanker is en dat Ralph zou moeten worden doorverwezen naar een oncoloog. Maar hij gaat doelbewust zelf klooien. Hij neemt een bult weg, maar stuurt het weggenomen weefsel niet door naar het ziekenhuis om te laten onderzoeken. Hij zegt tegen Ralph dat het niets ernstigs is. Omdat hij zelf opzettelijk de bult verkeerd verwijderd heeft, is de kans heel groot dat hij juist daardoor uitzaaiingen heeft veroorzaakt. Judith vertrouwt het allemaal niet maar wanneer duidelijk wordt dat Ralph kanker heeft, krijgt hij een seksuele relatie met Judith. Dat wordt heel summier door de verteller aangegeven.
Het gezin gaat een jaar later een grote reis naar de westkust van Amerika maken en tijdens die reis lijkt Julia een beetje te ontdooien. Ze kijkt anders naar het leven (is in de ogen van Marc vrouw geworden) en dat ziet hij later terug op de foto’s die hij na de reis bekijkt. Er staan ook nog foto’s op van het jaar daarvoor en hij ziet duidelijke verschillen bij Julia. Ook ziet hij terug dat Stanley Forbes erotisch getinte foto’s van zijn beide dochters heeft genomen en dat hij hun heeft wijsgemaakt dat ze een carrière als fotomodel in Amerika tegemoet zouden kunnen zien. Ook de jongste dochter Lisa heeft eraan meegedaan.
Woedend belt hij naar Forbes die verbaasd reageert. Inderdaad zou Julia een toekomst als fotomodel in Amerika kunnen meemaken. Lisa is nog wat te jong voor zo’n loopbaan.
Dan komt het moment van de euthanasie van Ralph Meier weer terug in de roman. Ralph wil nog iets opbiechten op zijn sterfbed….Hij had een jaar geleden aan Alex beloofd dat hij niets zou vertellen. De waarheid is echter dat Julia op de middag voorafgaande aan het vuurwerk afgesproken had met een monteur die de waterleiding was komen maken. Alex moest meegaan als dekmantel naar de strandtent waar ze had afgesproken en hij mocht niets vertellen aan haar vader. Het is deze monteur die Julia heeft verkracht. Julia heeft voorgewend dat ze alles verdrongen heeft, omdat ze bang is van haar vader vanwege de verboden afspraak.
Vrijwel direct daarna neemt Ralph zijn zelfmoordborrel in, maar er komt nog een lelijk staartje aan voor Marc. De euthanasie vindt namelijk plaats in een ziekenhuis en wel hetzelfde ziekenhuis als waarin het weefsel van Ralph zou zijn onderzocht een aantal maande daarvoor. Maar dat onderzoeksresultaat is niet in de medische dossiers terug te vinden en dat wekt wel een vermoeden in de richting van verkeerd medisch handelen Marc. Julia krijgt er lucht van en besluit de zaak aanhangig te maken bij het Medisch Tucht College. Marc is daarvoor niet zo benauwd en denkt dat alles met een sisser zal aflopen. Vlak voordat de zaak begint, wordt hij echter gebeld door één van de raadslieden van het College. Het is zijn oud-docent Aaron Herzl, die hem helemaal doorheeft. Waarom heeft hij de dood van Ralph veroorzaakt? Is daar een speciale reden voor? Hij blijft indringende vragen stellen en zo suggereert Marc dat hij de dood van Ralph heeft veroorzaakt om wraak te nemen voor wat zijn dochter is aangedaan. Daarmee kan Herzl prima leven en hij adviseert Marc de benen te nemen naar het buitenland en de rechtszaak bij het Tucht College niet af te wachten.
Daarna staat Marc Judith Meier die heel boos op hem was nog een keer te woord in de wachtkamer van zijn praktijk. Hij haalt haar lief aan.
In het laatste hoofdstuk (52) bevindt het gezin Schlosser zich aan de westkust van Amerika bij de filmregisseur Stanley Forbes thuis. Stanley stelt hem enkele vragen: ook Forbes had een hekel aan Ralph. Hij had namelijk tijdens de opnamen van “Augustus”ook Emmanuelle seksueel benaderd. Altijd was hij bezig met andere vrouwen. Stanley begrijpt dat Marc iets heeft uitgehaald.
Aan het einde is er nog de slotscène waarin Julia op de duikplank van het zwembad van Forbes staat. Het contact met haar vader is weer normaal. Ze vraagt hem of hij ook bij haar in het zwembad wil komen. Marc kijkt naar zijn dochter: eerst als was ze een meisje, daarna al was ze een vrouw. Dat was de vrouw van de toekomst: die op de duikplank.

Titelverklaring
De titel is gemakkelijk te verklaren. Tijdens de vakantie in Frankrijk hebben Ralph en Judith Meijer een zomerhuis met zwembad gehuurd. Marc en Caroline gaan tijdens die vakantie bij hun nieuwe kennissen op bezoek en dan gebeuren er enkele dingen die het daglicht niet kunnen verdragen. De periode in Frankrijk is een essentieelkeerpunt in het leven van Marc.

Dit boek heeft geen motto

Thema

Het boek is gebaseerd op de ethiek. In dit boek gaat het om de bescherming van je kinderen. Hoe ver mag je gaan? Dit is dan ook het thema dat in dit boek centraal staat, want gaat Marc te ver? Een ander thema van het boek is wraak. Marc neemt wraak op Ralph omdat hij er vanuit gaat dat hij zijn dochter heeft verkracht. Wanneer hij er later achter komt dat Ralph niet de dader was, is het al te laat. 

Motieven

Het belangrijkste motief in het boek is (natuurlijk) de verkrachting van Julia. Hier draait het om in het boek, het komt zowel aan het begin voor als in het middenstuk een groot deel.

Als gevolg van de verkrachting begaat Marc een medische fout, ook komt aan het begin aan bod en aan het eind.

Ook zijn er nog een aantal abstracte motieven, zoals de liefdeverhouding tussen Marc en Judith. Zij vinden elkaar (althans, zo maak ik uit het verhaal op) eigenlijk steeds leuker worden en Judith wordt soms wel eens moe van haar man Ralph. Op een gegeven moment krijgen ze dan ook een sexuele relatie.

Tijd

Het verhaal wordt niet in chronologische volgorde verteld, er zitten een aantal flashbacks in, maar in het begin een flash-forward, een van de laatste gebeurtenissen wordt bijna als eerste verteld.

Na deze flash-forward wordt het verhaal grotendeels chronologisch verteld, met af en toe een korte flashback.

Het verhaal is redelijk recent (er komt bijv. een IPod in voor) en duurt ongeveer een jaar tot anderhalf jaar. Want Ralph gaat een jaar na de vakantie in het zomerhuis dood, hiervoor waren ook nog een aantal gebeurtenissen.

 

Ruimte

Het verhaal speelt zich op meerdere plekken af, zoals ten eerste (en ook een groot deel) in Nederland, hier wonen de belangrijkste personages dan ook. Het speelt zich hier met name af in de praktijk van Marc en op het tuinfeest van Ralph, waar Marc en Caroline de uitnodiging kregen om in de vakantie naar hun zomerhuis te komen. Er wordt niet verteld waar dit is, wel wordt er gezegd dat het er altijd mooi weer is en bij de zee ligt. Ik denk dan ook dat het een zuidelijk land is (waarschijnlijk Frankrijk) in Europa, aangezien ze de taal van dit land ook spreken.

In Nederland speelt een deel (een stuk van het begin) zich af in het ziekenhuis, tijdens de euthanasie van Ralph. Het verhaal eindigt in Amerika, waar de familie Schlosser uiteindelijk naar vertrekt.

Vertelinstantie

Dit boek heeft een Ik-vertelwijze. Het verhaal wordt verteld door de hoofdpersoon Marc Schlosser. Dat zie je al in de eerste zin van het boek: ''Ik ben huisarts.'' Hij vertelt zijn verhaal vanuit zijn perspectief.

 

Personages

Marc Schlosser

Marc Schlosser is een huisarts. Veel patiënten vinden hem erg goed, omdat hij veel tijd aan hen besteed. “Ik ben…de plaats.” (blz. 5). Hij heeft een vrouw, Caroline, en twee dochters van 13 (Julia) en 11 (Lisa). Hij ziet er leuk uit (vind hij zelf).

Marc komt op mij heel wijs over. Hij weet waar die het over heeft, wekt hij bij mij de indruk. Hij is namelijk erg goed in zijn vak, maar ook daar buiten lijkt hij veel van het leven te begrijpen. De vakantie in het zomerhuis van Ralph Meijer is een grote ommekeer in zijn leven. Na de gebeurtenissen die zich hier afspelen, lijkt hij niet meer zoveel te geven om zijn patiënten. Ralph Meijer had een grote invloed op hem. Eveneens zijn vrouw Judith. Marc vertrouwde Ralph niet helemaal (dit is waarom het op het eind niet helemaal goed afloopt voor Marc) maar Judith vond hij erg aantrekkelijk.
Voor mijn gevoel is Marc door het boek heen meer gaan twijfelen, hij is veranderd.

 

Ralph Meijer

Ralph Meijer is een beroemd acteur. Hij is vaak op toneel te zien, maar heeft ook in films en televisie series gespeeld. Hij heeft een vrouw, Judith, en twee zonen van 15 (Alex) en 13 (Thomas).

Ralph houdt erg van vrouwen. Bij de eerste ontmoeting van hem en Caroline kijkt hij haar dan ook likkebaardend aan. Dit vind Marc niet leuk. Hij kijkt eigenlijk vies.
Ralph komt zelfverzekerd van zichzelf over, hij weet wel wat leuk en goed is. Hij is veel te dik, maar toch denkt hij dat hij goed is bij de vrouwen. Zo ook bij een Noors meisje op het strand “Omdat alle…werd getrokken” (blz. 218 t/m 223).

 

Marc verdenkt Ralph ervan dat hij zijn dochter heeft verkracht. Dit betekent eigenlijk zijn dood, want als Marc ontdekt dat Ralph kanker heeft vertelt hij dit niet aan hem.

Voor mijn gevoel is Ralph door het boek heen niet veel veranderd, hij blijft de zelfverzekerde Ralph Meijer.

Julia

Julia is de dochter van Marc. Ze is 13 haar en volgens verschillende personages uit het boek erg knap. Ze is eerst altijd erg vrolijk, maar na de verkrachting is ze volwassen geworden, ze praat niet meer zoveel met Marc totdat bekend wordt hoe en wat er is gebeurd met haar.

Gaande weg het boek is ze dus wel veranderd, ze is meer volwassen geworden.

Caroline

Caroline is de vrouw van Marc. Ze ziet er knap uit, zo blijkt ook tijdens de eerste ontmoeting tussen haar en Ralph. Zij en Marc kunnen het goed met elkaar vinden. Ze is wat strenger voor de kinderen dan Marc, maar dat is meestal met moeders (zegt Marc).

Judith

Judith is de vrouw van Ralph en is net zoals Caroline een knappe verschijning. Ze krijgt gaande weg het boek een seksuele relatie met Marc. Ook sleept ze hem na de dood van Ralph voor de Medische tuchtcommissie.

Zij is door het boek wel veel veranderd, eerst was ze altijd erg vrolijk, later ook boos (logisch na de dood van Ralph). Ook zij is een van de belangrijkste bij personen.

 

Ik vond dit boek een van de leukste boeken die ik tot nu toe heb gelezen. Het is een spannen boek, je bent de hele tijd benieuwd naar hoe het verhaal verder gaat. Ik vond de manier van schrijven ook heel fijn en het was een interessant onderwerp waar ik nog niet eerder over gelezen had. Ik zou dit boek zeker aanraden.

Keuzeopdracht

krantenartikel:

Huisarts van Ralph Meier heeft een grote fout begaan!

Er wordt in de wereld van huisartsen wel eens vaker een verkeerde diagnose gesteld.  De acteur Ralph Meier had last van bulten op zijn buik. Zijn huisarts Marc Schlosser zei dat hij zich geen zorgen hoefde te maken en dat het vanzelf over zou gaan. Maar hij als huisarts en een man met zo veel jaren aan ervaring had moeten inzien dat dit niet niets was en dan had meneer Meier misschien nog geleefd. 

Ralphs vrouw Judith Meier verteld ons het verhaal. Volgens haar had Ralph gelijk contact op genomen met zijn huisarts toen de eerste bulten verschenen. Maar de huisarts Marc Schlosser zou hem naar huis hebben gestuurd zonder enige medische hulp en de boodschap dat het allemaal wel goed zou komen. Toen Ralph Meier terug kwam omdat de bulten nog steeds niet waren verdwenen heeft de arts een monster afgenomen en naar het ziekenhuis op gestuurd. Het ziekenhuis heeft dit monster alleen nooit ontvangen en Marc Schlosser beweert dat hij het afnemen van het monster zich helemaal niet meer herinnert. Toen Ralph uiteindelijk in het ziekenhuis terecht kwam was het al te laat. Zijn ziekte was ongeneselijk en hij was er veel te laat bij. Ralph Meier heeft uiteindelijk euthanasie gepleegd. Volgens zijn vrouw Judith had dit voorkomen kunnen worden als de huisarts beter zijn werk had gedaan. Het medisch tuchtcollege gaat nu onderzoek doen naar deze zaak. Hoewel mevrouw Meier hier haar man niet terug kan brengen wil ze toch gerechtigheid. 

Dit boek behoort tot de categorie proza